آقامحمدخان یا آغامحمدخان؟ مورخان-از همه چی
به خاندان آشاق باش، قویونلو یا رمه‌دار می‌گفتند و به خاندان اصلی یوخاری‌باش، دولو یا شتردار می‌گفتند. پدربزرگ آغا محمدخان، فتحعلی خان نام داشت که بزرگ قویونلو‌ها بود. پس از مرگ وی محمدحسن خان قاجار یعنی پدر آغا محمدخان، بزرگ قویونلو‌ها شد و با نادرشاه افشار و بعد‌ها با زندیه جنگید. پس از پتر، حکومت روسیه به ترتیب به کاترین یکم، آنا و الیزابت رسید. اتحادیهٔ مشترک‌المنافع لهستان–لیتوانی را به تحت‌الحمایهٔ روسیه تبدیل کرد[۹] و از همان سال تا ۱۷۷۴ م. درگیر جنگی با عثمانی بود که به‌طور قاطعانه‌ای روسیه از آن پیروز بیرون آمد.
ویدئویی دیدنی از آذر و توران توله‌یوزهای ایرانی
آقامحمدخان در نبردهای پراکنده‌ای در اصفهان در برابر علی‌مرادخان (برادرزاده کریم‌خان) و جعفرخان (پسر صادق‌خان، برادر کریم‌خان) شرکت جست، اما رقیب اصلی او لفطعلی‌خان زند که در ۲۰ سالگی پس از تاراندن رقیبان خانگی به تخت پادشاهی نشسته بود. آقامحمدخان در دوران زد و خوردهای داخلی زندیان، شمال ایران را یکپارچه ساخت و چون از اختلاف‌های جانشینان کریم‌خان و شخصیت ایشان آگاه بود، انقراض این سلسله را در نابود کردن لطفعلی‌خان شجاع و بی‌آلایش، اما کم‌سیاست و بی‌تجربه می‌داسنت. از این‌رو همه نیروی خود را در این راه به کار انداخت. خان‌قاجار یک‌بار در ۱۲۰۳ق/۱۷۸۸م در هَزارِ بیضا (۳۰ کیلومتری شیراز) با سپاهیان زند نبرد کرد و توانست پایتخت را محاصره کند، اما نتوانست به درون آن راه یابد، پس به تهران بازگشت. بار دوم با نیروهای بیش‌تر و نظمی آراسته‌تر وارد معرکه شد و در همان هنگام با حاج میرزاابراهیم کلانتر شیراز که با سران زندیه اختلاف پیدا کرده بود، تماس‌های محرمانه برپا کرد و در نبرد سِمیرُم عُلّیا سپاه زندیه را شکست داد. از این‌رو، چون لطفعلی‌خان به سوی شیراز رفت و دروازه شهر را به روی خود بسته یافت و پادگان‌های پایتخت را خلع سلاح شده دید، دریافت که در نبرد سیاسی نیز شکست خورده است و حاج‌ابراهیم کلانتر با رقیب او عهدی استوار بسته است.
او ابتدا تلاش کرد تا ایالات ایران را به تصرف خود درآورد و باقی وقت خود را به ایجاد آرامش در چهره واقعی آغا محمدخان قاجار مرزهای ایران گذراند. او رقبای فتحعلی شاه را از میان برداشت تا زمینه را برای جانشینی وی فراهم کند. شما هم نظر خود را با کاربران کجاور به اشتراک بگذارید. در همان دوره جنگ با زندها که جنگ طولانی‌ای هم بود و همه خسته و فرسوده شده بودند. آخرین پادشاه زند، لطفعلی خان آخرین شهری که در دست داشت کرمان بود.
- در سال ۱۱٧٤ هجری شمسی آغامحمدخان که از افراد ایل قاجار بود با برکناری حکومت جانشینان کریم خان زند به قدرت رسید.
- جنایات او در کرمان و بم و تفلیس وحشتناک بود و رفتارش با لطفعلی‌خان زند، شرم‌آور.
- درباره تاریخ دقیق قتل آقا محمدخان، روایات یکسان نیستند.
آقامحمدخان مؤسس سلسله قاجاریه، پسر ارشد محمد حسن خان قاجار قوانلو و جیران است ،كه زنی بسیار زیبا و شجاع بود.آقا محمدخان نوه فتحعلی خان قاجار از طایفه آشاقه باش است. در گرگان چشم به جهان گشود و در سن شش سالگی در سال 1160 ق. به دست علی شاه یا عادل شاه برادرزاده نادرشاه مقطوع النسل گردید و به همین سبب دشمنان به او لقب اخته خان دادند. که در ۱۱۳۸ق/۱۷۲۶م کشته شد، ریاست تیره قوانلو (اَشاقه باش) ایل قاجار را در استرآباد و گرگان برعهده داشت. در ۱۱۷۲ق/۱۷۵۸م کشته و سرش نزد شیخ‌علی‌خان سردار زند فرستاده شد. کریم‌خان زند با این‌که از گزند یکی از مزاحمان حکومت خود آسوده گشت، به شیوه‌ای انسانی با قاجاریان رفتار کرد؛ وی دستور داد سرمحمدحسن‌خان را با گلاب بشویند و با احترام فراوان در زاویه حضرت عبدالعظیم به خاک سپارند (۱۱۷۲ق/۱۷۵۸م).
به دستور فتحعلی شاه، جسد آقا محمدخان قاجار در تاریخ ۲۶ جمادی الاول سال ۱۲۱۲ هجری قمری از تهران به نجف اشرف فرستاده شد. طبق منابع به‌جای مانده از این دوره، جسد آقا محمدخان قاجار در مسجدی به خاک سپرده شد که در پشت مرقد حضرت علی (ع) واقع شده است. محل خاک‌سپاری او هفت ذرع از ضریح امام اول شیعیان فاصله دارد. فتحعلی‌شاه قاجار، پدربزرگ آقامحمدخان، رقیب بزرگی مثل نادرشاه داشت و پدرش، رقیب بزرگی مانند کریم‌خان. آقامحمدخان رقیب بزرگی نداشت و از سوی دیگر دعواهایی که در خود خاندان زند صورت گرفته بود منجر به درگیری‌های درونی این خاندان شده بود که قدرت زندیه را تضعیف می‌کرد.
جسد آقامحمدخان را ابتدا در شوشی دفن کردند و سپس به تهران و از آن‌جا به نجف انتقال دادند. در این مقاله شخصیت آقامحمدخان مؤسس سلسله قاجار بر مبنای نظریه آلفرد آدلر بررسی شده است و از مفهوم محوری این نظریه یعنی حقارت و حقارت اجتماعی و سایر مفاهیم آن نظیر ارادهگرایی و سبک زندگی برای شناخت شخصیت و رفتار سیاسی آقامحمدخان قاجار استفاده شده است. ابعاد گوناگون واقعه اختگی و بازتاب اجتماعی این واقعه در دوران گروگان بودن وی در شیراز از دربار کریمخانزند و نیز تأثیرات حقارت اختگی در ابعاد اجتماعی آن در دوره پادشاهی یعنی کسب قدرت، حفظ قدرت و سلطنت و تلاش برای استقرار آن در ایل قاجار مورد کاوش قرار میگیرد.